Câu há»i ôn táºp thi HSG môn Sinh há»c 9 nÄm 2021 có Äáp án
Vá»i mong muá»n có thêm tà i liá»u cung cấp giúp các em há»c sinh lá»p 9 có tà i liá»u ôn táºp rèn luyá»n chuẩn bá» cho kì thi HSG sắp tá»i. HOC247 giá»i thiá»u Äến các em tà i liá»u Câu há»i ôn táºp thi HSG môn Sinh há»c 9 nÄm 2021 có Äáp án vá»i phần Äá» và Äáp án, lá»i giải chi tiết. Hi vá»ng tà i liá»u sẽ giúp Ãch cho các em.
Chúc các em có kết quả há»c táºp tá»t!
CÃU Há»I ÃN TẬP MÃN SINH Há»C 9 Cà ÄÃP ÃN
1. Chương II
Câu 1: CÆ¡ chế NST giá»i tÃnh á» ngưá»i ÄÆ°á»£c thá» hiá»n như thế nà o? Giải thÃch vì sao tá» lá» con trai, con gái sinh ra là xấp xá» 1:1.
- CÆ¡ chế NST giá»i tÃnh á» ngưá»i ÄÆ°á»£c thá» hiá»n do sá»± phân li và tá» hợp cá»§a cặp NST giá»i tÃnh trong quá trình phát sinh giao tá» và thụ tinh.
- CÆ¡ thá» chá» cho má»t loại giao tá» :
+ Nữ: chứa cặp gen XX tương Äá»ng.â tạo ra loại trứng duy nhất mang NST X.
+ Nam: chứa cặp XY không tương Äá»ng. â Tạo ra 2 loại tinh trùng vá»i tá» lá» ngang nhau là X và Y.
– Trong thụ tinh trứng X kết hợp vá»i tinh trùng X tạo ra hợp tá» XX phát triá»n thà nh con gái.
– Trong thụ tinh trứng X kết hợp vá»i tinh trùng Y tạo ra hợp tá» XY phát triá»n thà nh con trai.
* Tá» lá» con gái và con trai sinh ra là xấp xá» 1:1 là vì: sá»± phân li cá»§a cặp NST XY trong phát sinh giao tá» tạo ra 2 loại tinh trùng mang NST X và Y có sá» lượng như nhau. Qua thụ tinh cá»§a 2 loại tinh trùng nà y vá»i trứng mang NST X tạo ra 2 loại tá» hợp XX và XY cÅ©ng vá»i sá» lượng ngang nhau, có sức sá»ng ngang nhau. Váºy nếu tá» lá» con trai, con gái sinh ra xấp xá» 1:1.
Câu 2: Nêu những diỠn biến cơ bản của nhiỠm sắc thỠtrong giảm phân, nguyên phân.
* Nguyên phân:
Các kì | Những biến Äá»i cÆ¡ bản cá»§a NST |
Kì Äầu (2n kép) | NST kép bắt Äầu Äóng xoắn, co ngắn, có hình thái rõ rá»t và ÄÃnh nhau á» tâm Äá»ng và o các sợi tÆ¡ cá»§a thoi phân bà o. |
Kì giữa (2n kép) | Các NST kép Äóng xoắn cá»±c Äại và xếp thà nh má»t hà ng á» mặt phẳng xÃch Äạo cá»§a thoi phân bà o. |
Kì sau (4n ÄÆ¡n) | Từng NST kép chẻ dá»c á» tâm Äá»ng thà nh 2NST ÄÆ¡n phân li vá» 2 cá»±c cá»§a tế bà o. |
Kì cuá»i | Các NST ÄÆ¡n dãn xoắn dà i ra á» dạng sợi mảnh, hình thà nh dần thà nh nhiá» m sắc thá» chất. |
* Giảm phân:
Các kì | Những biến Äá»i cÆ¡ bản cá»§a nhiếm sắc thá» | |
Lần phân bà o I | Lần phân bà o II | |
Kì Äầu | Các NST kép xoắn, co ngắn. Các NST kép trong cặp tương Äá»ng tiếp hợp theo chiá»u dá»c và bắt chéo lấy nhau. | Các NST co lại, và thấy ÄÆ°á»£c sá» lượng các NST kép trong bá» ÄÆ¡n bá»i. |
Kì giữa | Các cặp NST kép tương Äá»ng táºp trung xếp thà nh 2 hà ng song song á» mặt phẳng xÃch Äạo cá»§a thoi phân bà o. | Các NST kép xếp thà nh 1 hà ng theo mặt phẳng xÃch Äạo cá»§a thoi phân bà o. |
Kì sau | Các cặp NST kép phân li Äá»c láºp và tá» hợp tá»± do vá» hai cưc cá»§a tế bà o | Từng NST kép tách nhau á» tâm Äá»ng thà nh hai NST ÄÆ¡n phân li vá» hai cá»±c cá»§a tế bà o. |
Kì cuá»i | Các NST kép nằm gá»n trong 2 nhân má»i ÄÆ°á»£c tạo thà nh vá»i sá» lượng là bá» ÄÆ¡n bá»i kép (2 NST kép) | Các NST ÄÆ¡n nằm gá»n trong nhân má»i, ÄÆ°á»£c tà o thà nh vá»i sá» lượng là bá» ÄÆ¡n bá»i (n NST) |
Câu 3: So sánh sự khác nhau cơ bản giữa nguyên phân và giảm phân.
Nguyên phân | Giảm phân |
-Xảy ra tại cÆ¡ quan sinh dưỡng, -Trong suá»t Äá»i sá»ng cá»§a cÆ¡ thá». -1 lần phân bà o
– Không có sá»± tiếp hợp và trao Äá»i Äoạn – Các nhiá» m sắc thá» kép xếp thà nh má»t hà ng. -Từ má»t tế bà o qua 1 lần nguyên phân tạo ra 2 tế bà o con Äá»u có bá» NST 2n. | -Xảy ra tại cÆ¡ quan sinh dục và o thá»i kì chÃn (2n) -Trong giai Äoạn trưá»ng thà nh. -2 lần phân bà o liên tiếp nhưng NST chá» nhân Äôi má»t lần. – Có sá»± tiếp hợp và trao Äá»i Äoạn – Các nhiá» m sắc thá» xếp thà nh hai hà ng á» mặt phẳng xÃch Äạo cá»§a thoi vô sắc. – Từ má»t tế bà o, qua 2 lần phân bà o tạo 4 tế bà o con Äá»u có bá» NST n. |
Câu 4: Nêu ý nghĩa của quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh.
* à nghĩa của nguyên phân:
– Giúp cho cÆ¡ thá» lá»n lên.
– Khi cÆ¡ thá» Äã lá»n Äến má»t giá»i hạn nà o Äó thì nguyên phân vẫ tiếp tục giúp tạo ra tế bà o má»i thay thế các tế bà o già chết Äi.
– Là cÆ¡ sá» cá»§a sá»± sinh sản hữu tÃnh.
– Bá» NST 2n cá»§a loà i ÄÆ°á»£c duy trì á»n Äá»nh qua các thế há» tế bà o cá»§a 1 cÆ¡ thá» và qua các thế há» cÆ¡ thá» á» những loà i sinh sản hữu tÃnh.
* à nghĩa của giảm phân:
– Giảm phân tạo ra các loại giao tá», có bá» NST khác nhau vá» nguá»n gá»c và chất lượng NST, là cÆ¡ sá» tạo ra biến dá» tá» hợp trong thụ tinh.
* à nghĩa của thụ tinh:
– Khôi phục duy trì á»n Äá»nh bá» NST Äặc trưng qua các thế há» cÆ¡ thá».
– Tạo nguá»n biến dá» tá» hợp cho chá»n giá»ng và tiến hóa.
Câu 5: Nhiá» m sắc thá» giá»i tÃnh là gì? Phân biá»t NST thưá»ng và NST giá»i tÃnh?
- NST giá»i tÃnh là NST mang gen quy Äá»nh tÃnh Äá»±c, cái và những tÃnh trạng lien quan tá»i giá»i tÃnh.
- Phân biá»t NST thưá»ng và NST giá»i tÃnh.
Äặc Äiá»m so sánh | NST thưá»ng | NST giá»i tÃnh |
Sá» lượng | Sá» lượng nhiá»u hÆ¡n và giá»ng nhau á» cả cá thá» Äá»±c và cái. | Chá» có má»t cặp và khác nhau á» cả cả cá thá» Äá»±c và cái. |
Cặp tương Äá»ng | Luôn luôn Äá»ng dạng vá»i nhau, tá»n tại thà nh từng cặp tương Äá»ng. | Tá»n tại thà nh từng cặp tương Äá»ng (XX) hoặc không tương Äá»ng (XY). |
Tùy giá»i tÃnh | Cá thá» Äá»±c và cái mang các cặp NST tương Äá»ng giá»ng nhau vá» hình dạng và kÃch thưá»c. | Cá thá» Äá»±c và cái mang cặp NST giá»i tÃnh khác nhau vá» hình dạng và kÃch thưá»c. |
Biá»u hiá»n kiá»u hình | TÃnh trạng lặn biá»u thá» á» trạng thái Äá»ng hợp lặn. | Giá»i XY chá» cần 1 alen lặn Äã biá»u hiá»n tÃnh trạng lặn. |
Chức nÄng | Mang gen quy Äá»nh các tÃnh trạng thưá»ng cá»§a cÆ¡ thá». | Mang gen qui Äá»nh tÃnh trạng liên quan hoặc không lien quan Äến giá»i tÃnh. |
Kết quả | Kết quả lai thuáºn giá»ng kết quả lai nghá»ch. Tá» lá» phân li kiá»u hình giá»ng nhau á» cả 2 giá»i Äá»±c và cái. | Kết quả lại thuáºn khác vá»i kết quả lai nghá»ch. Tá» lá» phân li kiá»u hình khác nhau á» cả 2 giá»i Äá»±c và cái. |
Câu 6: So sánh kết quả lai phân tÃch F1 trong 2 trưá»ng hợp di truyá»n Äá»c láºp và di truyá»n liên kết.
Phân li Äá»c láºp | Di truyá»n liên kết |
– Má»i gen nằm trên má»t NST
– Hai cặp tÃnh trạng di truyá»n Äá»c láºp và tá» hợp tư do không phụ thuá»c và o nhau. – Các gen phân li Äá»c láºp trong giảm phân tạo giao tá». – Là cÆ¡ chế là m tÄng xuất hiá»n biến dá» tá» hợp, có ý nghÄ©a quan trá»ng trong chá»n giá»ng và tiến hóa. | – Hai cặp gen nằm trên cùng má»t cặp NST tương Äá»ng – Hai cặp tÃnh trạng di truyá»n Äá»c láºp, phụ thuá»c và o nhau. – Các gen phân li cùng vá»i nhau trong giảm phân tạo giao tá». – Là m giảm xuất hiá»n biến dá» tá» hợp, có ý nghÄ©a duy trì từng nhóm tÃnh trạng tá»t cá»§a P sang các thế há» sau. |
Câu 7: Thế nà o là di truyá»n liên kết? Nguyên nhân cá»§a hiá»n tượng di truyá»n liên kết? Hiên tượng di truyá»n liên kết gen Äã bá» sung cho qui luáºt phân ly Äá»c láºp cá»§a MenÄen á» những Äiá»m nà o.
* Di truyá»n liên kết là hiá»n tượng 1 nhóm tÃnh trạng ÄÆ°á»£c di truyá»n cùng nhau, ÄÆ°á»£c quy Äá»nh bá»i các gen trên 1 NST cùng phân li trong quá trình phân bà o.
* Nguyên nhân cá»§a hiá»n tượng di truyá»n liên kết là các cặp gen quy Äá»nh tÃnh trạng nà y nằm trên 1 NST cùng phân li vá» giao tá» và cùng tá» hợp lại trong quá trình thụ tinh.
* Bá» sung: Trong má»i tế bà o có chứa nhiá»u cặp NST (trong má»i NST có chứa nhiá»u cặp gen) cho nên các gen nằm trên NST khác nhau phân li Äá»c láºp. Các gen nằm chung gá»i là di truyá»n liên kết. Hai hiá»n tượng xảy ra Äá»ng thá»i và ảnh hưá»ng Äến nhau và chúng bá» sung cho nhau.
Ngoà i ra còn giải thÃch vì sao trong tá»± nhiên có những tÃnh trạng luôn Äi kèm vá»i nhau.
2. Chương III
Câu 1: Nêu những Äiá»m khác nhau cÆ¡ bản vá» cấu trúc và chức nÄng cá»§a AND và ARN.
Äặc Äiá»m so sánh | ADN | ARN |
Cấu trúc | Chuá»i xoắn kép | Chuá»i xoắn ÄÆ¡n |
Cấu tạo | Có 4 loại: A-T-G-X | Có 4 loại: A-U-G-X |
Sá» lượng | Lá»n hÆ¡n so vá»i ARN | Nhá» hÆ¡n |
Chức nÄng | Lưu giữ và truyá»n Äạt thong tin di truyá»n | Truyá»n Äạt thong tin di truyá»n. Váºn chuyá»n axit amin Tham gia cấu trúc ribôxôm. |
Câu 2: So sánh sá»± khác nhau giữa quá trình nhân Äôi ADN vá»i quá trình tá»ng hợp mARN.
ADN | mARN |
– Xảy ra trưá»c khi phân bà o – Hai mạch ÄÆ¡n cá»§a ADN tách rá»i nhau.
– ADN tá»± nhân Äôi theo nguyên tắc: khuôn mẫu, bá» sung và bán bảo toà n. – A cá»§a ADN liên kết vá»i T á» môi trưá»ng ná»i bà o. – Cả hai mạch ÄÆ¡n cá»§a ADN Äá»u ÄÆ°á»£c dùng là m khuôn Äá» tá»ng hợp 2 ADN con giá»ng nhau và giá»ng ADN mẹ. | – Xảy ra khi tế bà o cần tá»ng hợp Protein. – Hai mạch ÄÆ¡n ADN tương ứng vá»i từng gen tách rá»i nhau. – mARN ÄÆ°á»£c tá»ng hợp theo nguyên tắc: khuôn mẫu, bá» sung. – A cá»§a ADN liên kết vá»i U á» môi trưá»ng ná»i bà o. – Chá» má»t Äoạn mạch ÄÆ¡n ADN ÄÆ°á»£c dùng là m khuôn tá»ng hợp ÄÆ°á»£c nhiá»u phân tá» mARN cùng loại. |
Câu 3: Trình bà y sá»± hình thà nh chuá»i axit amin? Vì sao nói Protein có vai trò quan trá»ng Äá»i vá»i tế bà o và cÆ¡ thá».
* Diá» n biến: Sá»± hình thà nh chuá»i aa:
– mARN rá»i khá»i nhân ra chất tế bà o Äá» tá»ng hợp chuá»i aa.
– Các tARN má»t Äầu gắn vá»i 1 aa, Äầu kia mang bá» 3 Äá»i mã và o ribôxôm khá»p vá»i mARN theo nguyên tắc bá» sung A â U; G â X Äá» Äặt aa và o Äúng vá» trÃ.
– Khi ribôxôm dá»ch 1 nấc trên mARN (má»i nấc ứng vá»i 3 nuclêôtit) thì 1 aa ÄÆ°á»£c ná»i tiếp
– Khi ribôxôm dá»ch chuyá»n hết chiá»u dà i cá»§a mARN thì chuá»i aa ÄÆ°á»£c tá»ng hợp xong.
* Nói P có chức nÄng:
– Là thà nh phần quan trá»ng cấu tạo nên tế bà o, cÆ¡ thá».
– Là thà nh phần tham gia và o các hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o, cÆ¡ thá».
– Là enzim là m nhiá»m vụ xúc tác cho các phản ứng.
– Là hoocmon Äiá»u hoà n quá trình trao Äá»i chất.
– Là kháng thá» chá»ng lại các vi sinh váºt gây bá»nh.
– Là m nhiá»m vụ váºn chuyá»n và dá»± trữ các chất và nÄng lượng.
Câu 4: Viết sÆ¡ Äá» má»i quan há» giữa gen và tÃnh trạng? Nêu bản chất má»i quan há» Äó?
Genâ mARN â P â TÃnh trạng
Bản chất:
– Trình tá»± các Nu trong ADN (gen) quy Äá»nh trình tá»± các Nu trong ARN qua Äó nó cÅ©ng quy Äá»nh ÄÆ°á»£c trình tá»± các axit amin cấu tạo nên Protein. P tham gia và o cấu tạo hoạt sinh là cá»§a tế bà o dẫn Äến biá»u thá» thà nh tÃnh trạng.
Câu 5: So sánh sá»± khác nhau vá» cấu tạo và chức nÄng giữa ADN và Protein
Dấu hiá»u so sánh | ADN | Protein |
Cấu tạo | Các nguyên tá» chÃnh là C, H, O, N, P | Các nguyên tá» chÃnh là C, H, O, N |
Sá» mạch | Hai mạch xoắn kép | 1 chuá»i hoặc nhiá»u chuá»i xoắn ÄÆ¡n |
Chiá»u dà i và khá»i lượng | Chiá»u dà i và khá»i lượng lá»n hÆ¡n P nhiá»u lần | Chiá»u dà i và khá»i lượng bé hÆ¡n P rất nhiá»u |
ÄÆ¡n phân là | Nu | Axit amin |
Sá» lượng ÄÆ¡n phân | Sá» lượng ÄÆ¡n phân rất lá»n ( hà ng triá»u) | Sá» lượng ÄÆ¡n phân bé hÆ¡n (hà ng trÄm)
|
Nguyên tắc | Có biá»u hiá»n nguyên tắc bá» sung (A-T, G-X) | Không thá» hiá»n NTBS (nguyên tắc bá» sung) |
Chức nÄng | Mang thông tin di truyá»n tá»ng hợp P và Äiá»u hòa tá»ng hợp P. Có khả nÄng nhân Äôi Có khả nÄng lưu giữ và truyá»n Äạt | Cấu trúc bà o quan, tế bà o, tham gia má»i hoạt Äá»ng sinh là cá»§a tá» bà o.
Truyá»n Äạt tÃnh trạng, váºn chuyá»n cung cấp nÄng lượng |
Câu 6: Giải thÃch vì sao ADN có tÃnh Äa dạng và Äặc thù? Nêu ý nghÄ©a cá»§a nó Äá»i vá»i di truyá»n á» sinh váºt?
– ADN ÄÆ°á»£c cấu tạo bá»i từ hà ng vạn Äến hà ng triá»u nuclêôtit vá»i 4 loại khác nhau là A, T, G, X các loại nuclêôtit sắp xếp tạo nên tÃnh Äa dạng và tÃnh Äặc thù cho ADN.
+ TÃnh Äa dạng cá»§a ADN: 4 loại nuclêôtit A, T, G, X sắp xếp vá»i thà nh phần, sá» lượng và tráºt tá»± khác nhau tạo nên vô sá» loại ADN á» các cÆ¡ thá» sinh váºt.
+ TÃnh Äặc thù cá»§a ADN: má»i loại ADN trong cÆ¡ thá» sinh váºt có thà nh phần, sá» lượng và tráºt tá»± xác Äá»nh cá»§a các nuclêôtit.
– TÃnh Äa dạng cá»§a ADN là cÆ¡ sá» tạo nên sá»± phong phú vá» thông tin di truyá»n á» các loà i sinh váºt.
– TÃnh Äặc trưng cá»§a ADN góp phần tạo nên sá»± á»n Äá»nh vá» thông tin di truyá»n á» má»i loà i sinh váºt.
*Má»t sá» công thức áp dụng
-Sá» nucleotit má»i loại trong ADN:
A=T ; G = X
%A + %G = %T + %X = 50%
%A + % T + %G + %X = 100%
-Tá»ng sá» các loại nucleotit các loại trong ADN
N = A+T+G+X
= 2A + 2G = 2T + 2G = 2A + 2X = 2T = 2X
Tá»ng sá» chu kỳ xoắn trong ADN
(C = frac{N}{{20}}) hoặc (C = frac{L}{{34}})
-Chiá»u dà i cá»§a ADN
(L = frac{N}{2}x3,4{A^o})
3. CHÆ¯Æ NG IV
Câu 1: a) Biến dỠlà gì? Có mấy loại biến d�
b) Nêu khái niá»m các dạng cá»§a Äá»t biến gen. Vì sao Äá»t biến gen thưá»ng có hại cho bản than sinh váºt nhưng Äá»t biến gen nhân tạo lại có ý nghÄ©a cho trá»ng trá»t và chÄn nuôi?
a/ Biến dá» là hiá»n tượng con sinh ra khác vá»i bá» mẹ và khác á» nhiá»u chi tiết.
Biến dá» gá»m hai loại: biến dá» di truyá»n và biến dá» không di truyá»n
b/ Äá»t biến gen là những biến Äá»i trong cấu trúc cá»§a gen liên quan tá»i 1 hoặc 1 sá» cặp Nu
Äá»t biến gen gá»m 3 loại: Mất má»t hoặc má»t sá» cặp Nu
Thêm má»t hoặc má»t sá» cặp Nu
Thay thế má»t hoặc má»t sá» cặp Nu
- Äá»t biến gen thưá»ng có hại cho bản than sinh váºt vì chúng phá vỡ sá»± thá»ng nhất hà i hòa trong KG Äã qua chá»n lá»c tá»± nhiên và duy trì lâu Äá»i trong Äiá»u kiá»n tá»± nhiên, gây ra những rá»i loạn trong quá trình tá»ng hợp Protein.
- Còn Äá»t biến gen nhân tạo lại tạo ra những giá»ng có lợi cho nhu cầu cá»§a con ngưá»i.
Câu 2: so sánh Äá»t biến gen và Äá»t biến cấu trúc nhiá» m sắc thá».
Giá»ng nhau:
- Äá»u là những biến Äá»i trên cấu trúc váºt chất di truyá»n trong tế bà o AND hoặc ARN cá»§a cÆ¡ thá».
- Äá»u phát sinh từ tác Äá»ng cá»§a môi trưá»ng trong và ngoà i cÆ¡ thá».
- Phần lá»n thưá»ng có hại cho bản thân sinh váºt.
Khác nhau:
Äá»t biến gen | Äá»t biến cấu trúc NST |
|
Gá»m có các dạng mất Äoạn, Äảo Äoạn, thêm Äoạn, (chuyá»n Äoạn)⦠|
Câu 3: Nêu khái niá»m vá» thưá»ng biến và mức phản ứng, giữa thưá»ng biến và mức phản ứng khác nhau như thế nà o?
*Thưá»ng biến là những biến Äá»i vá» kiá»u hình, phát sinh trong Äá»i sá»ng cá thá» dưá»i ảnh hưá»ng trá»±c tiếp cá»§a môi trưá»ng.
*Mức phản ứng là giá»i hạn thưá»ng biến cá»§a má»t kiá»u gen trưá»c môi thưá»ng khác nhau.
*Khác nhau:
Thưá»ng biến | Mức phản ứng |
|
|
Câu 4: Trình bà y má»i quan há» giữa KG, MT, KH cá»§a sinh váºt và môi trưá»ng ảnh hưá»ng khác nhau như thế nà o Äá»i vá»i tÃnh trạng cá»§a sinh váºt.
- Kiá»u hình là kết quả tương tác giữa KG và MT.
- Kiá»u hình cá»§a má»t cÆ¡ thá» không chá» phụ thuá»c và o KG mà còn phụ thuá»c và o Äiá»u kiá»n môi trưá»ng.
- Kiá»u gen quy Äá»nh khả nÄng phản ứng cá»§a tÃnh trạng trưá»c những môi trưá»ng khác nhau.
- Bá» mẹ không truyá»n cho con những tÃnh trạng (kiá»u hình) Äã ÄÆ°á»£c hình thà nh sẵn mà truyá»n má»t kiá»u gen quy Äá»nh cách phản ứng trưá»c môi trưá»ng. KH là kết quả cá»§a sá»± tương tác giữa KG và MT
- Các tÃnh trạng chất lượng phụ thuá»c và o KG. VD:sá» hạt lúa trên 1 bông.
- Các tÃnh trạng sá» lượng phụ thuá»c và o MT. VD: hạt gạo thÆ¡m dẻo.
Câu 5: Trình bà y cÆ¡ chế diá» n biến sá»± hình thà nh thá» Äa bá»i (4n) do nguyên phân và giảm phân không bình thưá»ng.
- Do nguyên phân: hợp tá» 2n=6 qua nguyên phân bá» Äá»t biến tạo thà nh 4n=12 và nguyên phân nhiá»u lần liên tiếp tạo thà nh cÆ¡ thá» 4n=12.
- Do giảm phân: Bá» mẹ Äá»u có 2n=6, qua giảm phân bá» Äá»t biến Äá»u cho giao tá» Äá»t biến 2n=6, hai giao tá» 2n=6 kết hợp tạo thà nh hợp tá» 4n=12. Hợp tá» 4n=12 qua nguyên phân bình thưá»ng nhiá»u Äợt liên tiếp tạo thà nh cÆ¡ thá» 4n=12. (vẽ hình trang 70 minh há»a
Câu 6: Sá»± biến Äá»i sá» lượng má»t cặp NST thưá»ng gặp á» dạng nà o? CÆ¡ chế hình thà nh ra sao?
Dá» bá»i chá» xảy ra á» thá» 1 nhiá» m và 3 nhiá» m: 2n-1, 2n+1
Thá» dá» hợp bá»i chá» xảy ra á» thá» thá»±c váºt (cây cà Äá»c dược, cây lúa, cây cà chua)
Hiá»n tượng biến Äá»i sá» lượng á» 1 hoặc 1 sá» cặp NST gá»i là thá» dá» bá»i. h.23.2 trang 68
*giải thÃch: do trong quá trình giảm phân, trong tế bà o sinh giao tá» cá»§a 1 cÆ¡ thá» bá» hoặc mẹ không phân li Äá» tạo ra 2 giao tá» Äá»t biến n+1 và n-1
2 loại giao tá» nà y không kết hợp vá»i giao tá» bình thương n cá»§a giao tá» bá» hoặc mẹ sẽ tạo ra 2 loại hợp tá» dá» bá»i. Äó là 2n+1 (thá» 3 nhiá» m). (vd: bá»nh Äao) thá» 1 nhiá» m 2n-1 (vd: bá»nh tocno)
4. CHÆ¯Æ NG V
Câu 1: Nêu khái quát các phương pháp nghiên cứu di truyá»n ngưá»i? Viá»c nghiên cứu di truyá»n ngưá»i có những Äiá»m khó khÄn nà o so vá»i nghiên cứu di truyá»n Äá»ng váºt?
*Khái quát các phương pháp nghiên cứu di truyá»n ngưá»i:
– Hai phương pháp thông dụng trong nghiên cứu di truyá»n ngưá»i là :
+ Phương pháp nghiên cứu phả há» : là theo dõi sá»± di truyá»n cá»§a má»t tÃnh trạng nhất Äá»nh nà o Äó trên những ngưá»i thuá»c cùng má»t dòng há» qua nhiá»u thế há» Äá» nhằm xác Äá»nh Äặc Äiá»m di truyá»n cá»§a tÃnh trạng Äó á» những mặt sau:
- TÃnh trạng nà o trá»i tÃnh trạng nà o lặn.
- TÃnh trạng do má»t gen hay nhiá»u gen quy Äá»nh .
- Sá»± di truyá»n cá»§a tÃnh trạng có liên quan Äến giá»i tÃnh hay không.
*Phương pháp nghiên cứu trẻ Äá»ng sinh: là theo dõi sá»± phát triá»n các tÃnh trạng tương ứng cá»§a những Äứa trẻ ÄÆ°á»£c sinh ra cùng lúc từ má»t cặp bá» mẹ Äá» nhằm kết luáºn vá» vai trò cá»§a KG Äá»i vá»i sá»± hình thà nh tÃnh trạng sá» lượng và tÃnh trạng chất lượng.
*sá»± khó khÄn khi nghiên cứu di truyá»n ngưá»i:
– Ngưá»i sinh sản nhiá»u và Äẻ Ãt con hÆ¡n so vá»i Äá»ng váºt
– Vì những là do XH, không thỠáp dụng các phương pháp lai và gây Äá»t biến.
Câu 2: Hãy giải thÃch cÆ¡ sá» khoa há»c cá»§a lá»i khuyên ngưá»i phụ nữ không nên sinh con á» Äá» tuá»i ngoà i 35
- không nên sinh con á» Äá» tuá»i ngoà i 35 tuá»i vì tá» lá» con mắc bá»nh Äao tÄng
Câu 3: Biá»u hiá»n cá»§a bá»nh bạch tạng so sánh bá»nh bạch tạng vá»i bá»nh câm Äiếc bẩm sinh?
- Biá»u hiá»n bá»nh bạch tạng: do Äá»t biến gen lặn gây ra,
- da và tóc có mà u trắng mắt có mà u há»ng.
* So sánh:
Bá»nh bạch tạng | Bá»nh câm Äiếc bẩm sinh |
– Da và tóc có mà u trắng mắt có mà u há»ng.
| – Không có khả nÄng nghe và nói, bẩm sinh từ nhá» |
Câu 4: Giải thÃch cÆ¡ sá» sinh há»c cá»§a quy Äá»nh : nam chá» lấy 1 vợ nữ chá» lấy 1 chá»ng và những ngưá»i có quan há» huyết thá»ng trong phạm vi 4 Äá»i không ÄÆ°á»£c kết hôn vá»i nhau
- Nam chá» lấy 1 vợ nữ chá» lấy 1 ck trong cấu trúc dân sá» tá» lá» nam; nữa nói chung xấp xá» 1:1 và nếu xét riêng á» tuá»i trưá»ng thà nh , có thá» kết hôn vá»i nhau theo quy Äinh cá»§a pháp luáºt thì tá» lá» Äó cÅ©ng xấp xá» 1:1
- Thà dụ á» 1 quá»c gia trải qua hà ng chục nÄm không có chiến tranh, không có biến dá»ng Äá»a chất và bá»nh dich lá»n thì tá» lá» nam:nữ á» các Äá» tuá»i có thẻ kết hôn ÄÆ°á»£c thá»ng kê như sau:
Äá» tuá»i | Nam giá»i | Nữ giá»i |
Từ 18-35 tuá»i | 100 | 100 |
Từ 35- 45 tuá»i | 95 | 100 |
Từ 45- 55 tuá»i | 85 | 100 |
- Như váºy quy Äá»nh những ngưá»i trong Äá» tuá»i kết hôn theo quy Äá»nh, nam chá» lấy 1 vk và nữ chá» lấy 1 ck là cÆ¡ sá» khoa há»c phù hợp
- Những ngưá»i có quan há» huyết thá»ng trong phạm vi 4 Äá»i thì không ÄÆ°á»£c kết hôn vá»i nhau
- Hôn nhân giữa những ngưá»i có quan há» huyết thá»ng gá»i là hôn phá»i gần; Äiá»u nà y theo luáºt hôn nhân gia Äình thì bá» cấm vì thưá»ng các Äá»t biến gen lặn có hại khi xuất hiá»n Äá»u không biá»u hiá»n nếu á» trạng thái dá» hợp( Aa) tuy nhiên, nếu xảy ra thì hôn phá»i gần sẽ tạo Äiá»u kiá»n cho các gen lặn tá» hợp tạo thá» dá»ng hợp biá»u hiá»n kiá»u hình gây hại và Äây cÅ©ng là 1 nguyên nhân là m suy thoái nòi giá»ng
- thà dụ Aa (tÃnh trá»i) X Aa (tÃnh trá»i) => F1 : ¼ aa (tÃnh lặn xấu)
- vì váºy, qui Äá»nh những ngưá»i có quan há» huyết thá»ng trong phạm vi 4 Äá»i không ÄÆ°á»£c kết hôn vá»i nhau là có cÆ¡ sá» khoa há»c phù hợp
Câu 5; trẻ Äá»ng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cÆ¡ bản á» những Äiá»m nà o? Phương pháp nghiên cứu trẻ Äá»ng sinh có vai trò gì trong nghiên cứu di truyá»n ngưá»i?
Trẻ Äá»ng sinh cùng trứng | Trẻ Äá»ng sinh khác trứng |
Do 1 trứng thụ tinh vá»i 1 tinh trùng | Do 2 hay nhiá»u trứng thụ tinh 2 hay nhiá»u tinh trùng |
Các phôi bà o tách ra từ 1 hợp tá», phát triá»n riêng thà nh các cÆ¡ thá» Äá»c láºp | Má»i hợp tá» phát triá»n thà nh cÆ¡ thá» Äá»c láºp |
Có cùng kiá»u gen, cùng giá»i tÃnh, cùng tÃnh trạng | Kiá»u gen giá»ng hoặc khác (nhưng thưá»ng là khác), giá»i tÃnh có thá» không giá»ng nhau |
Nghiên cứu ảnh hưá»ng cá»§a môi trưá»ng lên gen | Nghiên cứu ảnh hưá»ng cá»§a môi trưá»ng lên các tÃnh trạng có thá» giá»ng nhau và cÅ©ng có nhiá»u Äiá»m khác biá»t nhau |
—–
-(Äá» xem ná»i dung tà i liá»u, các em vui lòng xem online hoặc ÄÄng nháºp tải vá» máy)-
Trên Äây là toà n bá» ná»i dung tà i liá»u Câu há»i ôn táºp thi HSG môn Sinh há»c 9 nÄm 2021 có Äáp án. Äá» xem thêm nhiá»u tà i liá»u tham khảo hữu Ãch khác các em chá»n chức nÄng xem online hoặc ÄÄng nháºp và o trang hoc247.net Äá» tải tà i liá»u vá» máy tÃnh.
Hy vá»ng tà i liá»u nà y sẽ giúp các em há»c sinh ôn táºp tá»t và Äạt thà nh tÃch cao trong há»c táºp.
Chúc các em há»c táºp tá»t !
Các em quan tâm có thá» tham khảo thêm các tà i liá»u cùng chuyên mục:
- TÃnh xác suất má»t kiá»u hình bất kì á» Äá»i sau thông qua phả há» môn Sinh há»c 9 nÄm 2021
- TÃnh xác suất không thông qua sÆ¡ Äá» phả há» trong Di Truyá»n Ngưá»i môn Sinh há»c 9 nÄm 2021
- Phương pháp giải má»t sá» dạng bà i táºp Di Truyá»n Há»c Ngưá»i ôn thi HSG môn Sinh há»c 9 nÄm 2021