Là thuyết bá»i dưỡng ôn thi HSG chương 1 môn Sinh há»c 8 nÄm 2021
Vá»i mục ÄÃch có thêm tà i liá»u cung cấp giúp các em há»c sinh lá»p 8 có tà i liá»u ôn táºp rèn luyá»n chuẩn bá» cho kì thi Äá»i tuyá»n sắp tá»i. HOC247 giá»i thiá»u Äến các em tà i liá»u Là thuyết bá»i dưỡng ôn thi HSG chương I môn Sinh há»c 8 nÄm 2021 ÄÆ°á»£c HOC247 biên táºp và tá»ng hợp. Hi vá»ng tà i liá»u sẽ giúp Ãch cho các em.
Chúc các em có kết quả há»c táºp tá»t!
Là THUYẾT ÃN THI HSG MÃN SINH Há»C 8 CHÆ¯Æ NG I
I. Cấu tạo cÆ¡ thá» ngưá»i
1. Các phần cÆ¡ thá»:
Cá» thá» ngưá»i chia là m 3 phần: Äầu, thân và tay chân
- Äầu gá»m há»p sá» chứa não và các giác quan: thá» giác, thÃnh giác, khưu giác, vá» giác
- Phân thân chia là m 2 khoang ÄÆ°á»£c ngÄn cách bá»i cÆ¡ hoà nh. Khoang ngá»±c gá»m : tim, phá»i thá»±c quan và khà quản. phần bụng gá»m gan, ruá»t, dạ dà y, tháºn, bóng Äái, á»ng Äái
2. Các hỠcơ quan:
Há» cÆ¡ quan | Các cÆ¡ quan trong há» cÆ¡ quan | Chức nÄng cá»§a há» cÆ¡ quan |
Há» Váºn Äá»ng | CÆ¡ và xương | Nâng ÄÆ¡ và váºn Äá»ng cÆ¡ thá» |
Há» Hô hấp | MÅ©i, khà quan, phế quản và hai lá phá»i | Thá»±c hiá»n trao Äá»i khà à xi và CO2 giữa cÆ¡ thá» và má»i trưá»ng |
Há» Tiêu hóa | Miá»ng, á»ng tiêu hóa và tuyến tiêu hóa | Tiếp nháºn, biến Äá»i thức Än thà nh chất dinh dưỡng và hấp thụ thức Än |
Há» tuần hoà n | Tim và há» mạch | Váºn chuyá»n chất dinh dưỡng và Ãxi Äến các tế bà o. Váºn chuyá»n chất thải và CO2 từ tế bà o Äến cÆ¡ quan bà i tiết |
Há» bà tiết | Tháºn, á»ng dẫn tiá»u và bóng Äái | Bà i tiết nưá»c tiá»u |
Há» thần kinh | Nãi, tÅ©y sóng, dây thần kinh và hạch thần kinh | Tiếp nháºn và trả lá»i kÃch thÃch cá»§a má»i trưá»ng, Äiá»u hòa hoạt Äá»ng cá»§a các cÆ¡ quan |
3.Sá»± phá»i hợp hoạt Äá»ng giữa các cÆ¡ quan
– Các há» cÆ¡ quan trong cÆ¡ thá» luôn có sá»± phá»i hợp hoạt Äá»ng.
– Sá»± phá»i hợp hoạt Äá»ng cá»§a các cÆ¡ quan tạo nên má»t thá» thá»ng nhất dưá»i sá»± Äiá»u khiá»n cá»§a há» TK và há» ná»i tiết.
II. Tế Bà o
1. Cấu Tạo:
2. Chức nÄng cá»§a các bà o quan trong tế bà o
Các bá» pháºn | Các bà o quan | Chức nÄng |
Mà ng sinh chất |
| Giúp tế bà o thá»±c hiá»n trao Äá»i chất |
Chất tế bà o |
1.Lưá»i ná»i chất 2.Riboxôm 3.Ti thá»
4.Bá» máy Gôngi 5.Trung thá» | Thá»±c hiá»n các hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o
1â Tá»ng hợp và váºn chuyá»n các chất 2â NÆ¡i tá»ng hợp protein 3â Tham gia hoạt Äá»ng hô hấp và giải phóng nÄng lượng 4â Thu nháºn hoà n thiá»n, phân phá»i sản phẩm 5â. Tham gia quá trình phân chia tế bà o |
Nhân |
1.Nhiá» m sắc thá»
2. Nhân con | Äiá»u khiá»n má»i hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o 1â.Là cấu trúc quy Äá»nh sá»± hình thà nh protein, có vai trò quyết Äá»nh trong di truyá»n 2â Chứa ARN cấu tạo nên protein |
3. Thà nh phần hóa há»c:
4. Hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o
Câu 1: Hãy xác Äá»nh thà nh phần cá»§a tế bà o qua các sá» sau :
Câu 2: Hãy chứng minh tế bà o lÃ ÄÆ¡n vá» chức nÄng cá»§a cÆ¡ thá»?
Trả lá»i:
Trong tế bà o có các thà nh phần thá»±c hiá»n các chức nÄng khác nhau như:
- Mà ng sinh chất: Giúp tế bà o thá»±c hiá»n trao Äá»i chất
- Chất tế bà o: Thá»±c hiá»n các hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o như:
- Lưá»i ná»i: chất Tá»ng hợp và váºn chuyá»n các chất
- Riboxôm: NÆ¡i tá»ng hợp protein
- Ti thá»: Tham gia hoạt Äá»ng hô hấp và giải phóng nÄng lượng
- Bá» máy Gôngi :Thu nháºn hoà n thiá»n, phân phá»i sản phẩm
- Trung thỠ: Tham gia quá trình phân chia tế bà o
- Nhân :Äiá»u khiá»n má»i hoạt Äá»ng sá»ng cá»§a tế bà o. Trong nhân có chức nhiá» n sắc thá» có vai trò quyết Äá»nh trong di truyá»n. Trong hân còn có mà ng nhân giúp nhân trao Äá»i chất vá»i tế bà o chất.
Tất cả các hoạt Äá»ng sá»ng nói trên xảy ra trong tế bà o là m cÆ¡ sá» cho sá»± sá»ng, sá»± lá»m lên, và sinh sản cá»§a cÆ¡ thá». Äá»ng thá»i giúp cho cÆ¡ thá» phản ứng chÃnh xác vá»i tác Äá»ng cá»§a môi trưá»ng sá»ng
Vì váºy tế bà o ÄÆ°á»£c xem lÃ ÄÆ¡n vá» chức nÄng cá»§a cÆ¡ thá».
Câu 3: Cho và dụ và phân tÃch vai trò cá»§a há» thần kinh trong sá»± Äiá»u hòa hoạt Äá»ng cá»§a các há» cÆ¡ quan trong cÆ¡ thá» ?
Trả lá»i :
Khi bá» tá»n thương há» thần kinh trung ương, tùy theo tá»n thương á» phần nà o mà bá»nh nhân có thá» bi: tim ngừng Äáºp ( há» tuần hoà n)ngừng thá» ( há» hô hấp), liá»t chi( há» váºn Äá»ng, hoặc tiá»u tiá»n, Äại tiá»n không tá»± chá»§ ( há» bà i tiết, há» tiêu hóa)â¦.. Äiá»u nà y chứng tá» há» thần kinh Äiá»u hóa hoạt Äá»ng cá»§a các há» cÆ¡ quan trong cÆ¡ thá» .
Câu 4: So sánh tế bà o ngưá»i, Äá»ng váºt và thá»±c váºt ?
Trả lá»i
Giá»ng nhau: Äiá»u có cấu tạo cÆ¡ bà n gá»m mà ng sinh chất, chất tế bà o ( có các bà o quan) và nhân
Khác nhau:
Tế bà o ngưá»i | Tế bà o Äá»ng váºt | Tế bà o thá»±c váºt |
Mà ng sinh chất không có vách xenlulo | Mà ng sinh chất không có vách xenlulo | Mà ng sinh chất có vách xenlulo |
Không có lục lạp | Không có lục lạp | Có lục lạp |
Có trung thỠ| Có trung thỠ| Không có trung thỠ|
Tế bà o có nhiá»u hình dạng | Tế bà o có nhiá»u hình dạng | Tế bà o có Ãt hình dạng |
III. Mô
1. Khái niá»n mô
Mô: Là má»t táºp hợp tế bà o chuyên hóa có cấu tạo giá»ng nhau Äảm nhiá»m chức nÄng nhất Äá»nh. * Mô gá»m: Tế bà o và phi bà o (yếu tá» không có cấu trúc tế bà o)
2. Các loại Mô.
a Mô biá»u bì:
* Cấu tạo: Chá»§ yếu là tế bà o, không có phi bà o, các tế bà o xếp sát nhau thà nh lá»p dà y. Gá»m biá»u bì da và biá»u bì tuyến
* Chức nÄng:
– Bảo vá», hấp thụ và tiết các chất.
-Tiếp nháºn kÃch thÃch từ môi trưá»ng
b Mô liên kết
* Cấu tạo:
– Gá»m tế bà o và phi bà o (nưá»c, sợi Äà n há»i, canxi, sụnâ¦)
– Có các loại như mô sụn, mô xương, mô mỡ, mô máuâ¦
* Chức nÄng:
– Nâng Äỡ, liên kết các cÆ¡ quan.
– Thá»±c hiá»n chức nÄng dinh dưỡng, chức nÄng Äá»m.
c Mô cơ.
* Cấu tạo:
– Chá»§ yếu là tế bà o, phi bà o rất Ãt, các tế bà o xếp thà nh lá»p hoặc thà nh bó
– Gá»m cÆ¡ tim, cÆ¡ trÆ¡n và cÆ¡ vân.
* Chức nÄng: Co giãn tạo nên sá»± váºn Äá»ng cá»§a cÆ¡ quan và cÆ¡ thá»
d Mô thần kinh.
* Cấu tạo: Gá»m các tế bà o thần kinh và thần kinh Äá»m.
* Chức nÄng.
– Tiếp nháºn kÃch thÃch.
– Xá» là thông tin.
– Äiá»u khiá»n sá»± hoạt Äá»ng cá»§a các cÆ¡ quan Äá» trả lá»i các kÃch thÃch cá»§a môi trưá»ng.
Câu 1: CÆ¡ vân, cÆ¡ trÆ¡n, cÆ¡ tim có gì khác nhau vá» Äặc Äiá»m cấu tạo, sá»± phân bá» ( chức nÄng) và khả nÄng co giản ?
Ná»i dung | CÆ¡ vân | CÆ¡ trÆ¡n | CÆ¡ tim |
Sá» nhân | Có nhiá»u nhân trong tế bà o cÆ¡ | Chá» có má»t nhân trong tế bà o cÆ¡ | Có nhiá»u nhân trong tế bà o cÆ¡ |
Vá» trà nhân | á» phÃa ngoà i sát mà ng | á» giữa | á» giữa |
Các vân ngang | Tế bà o cơ có vân ngan | Tế tế cơ không có vân ngan | Tế bà o cơ có vân ngang |
Phân bá» (chức nÄn) | Gắng vá»i xương tạo thà nh há» cÆ¡ xương | Tham gia cấu tạo các ná»i quan, thá»±c hiá»n chức nÄng tiêu hóa, dinh dưỡng, bà i tiết⦠| Tham gia cấu tạo tim |
Khả nÄng co giản | Co giản tá»t nhất | Co giản kém | Co giản tá»t sau cÆ¡ vân |
So sanh mô biá»u bì. Mô liên kết mô cÆ¡ và mô thần kinh
Giá»ng nhau cấu tạo gá»m Tế bà o và phi bà o
Khác nhau:
| Mô biá»u bì | Mô liên kết | Mô cÆ¡ | Mô thần kinh |
Äặc Äiá»m cấu tạo | TB xếp xÃt nhau | TB nằm trong chất cÆ¡ bản | TB dà i, xếp thà nh lá»p, thà nh bó. | NÆ¡ron có thân ná»i vá»i sợi trục và các sợi nhánh. |
Chức nÄng | Bảo vá», hấp thụ, tiết | Nâng Äỡ (Máu váºn chuyá»n các chất | Co, dãn tạo nên sá»± váºn Äá»ng cá»§a các cÆ¡ quan và váºn Äá»ng cá»§a cÆ¡ thá». | -Tiếp nháºn kÃch thÃch -Dẫn truyá»n xung thần kinh -xá» là thông tin -Äiá»u hòa hoạt Äá»ng các cÆ¡ quan |
IV. Phản xạ
1. Cấu tạo cá»§a nÆ¡ron: gá»m
– Thân: Chứa nhân, xung quanh có nhiá»u tua ngắn gá»i là sợi ngắn.
– Tua dà i là sợi trục thưá»ng có bao miêlin bao phá»§.
– NÆ¡i tiếp ná»i các nÆ¡ron gá»i là xinap
2. Chức nÄng cá»§a noron.
– Cảm ứng: Là khả nÄng tiếp nháºn các kÃch thÃch và phản ứng lại bằng hình thức sinh xung TK.
– Dẫn truyá»n xung TK: Là khả nÄng lan truyá»n xung TK theo chiá»u nhất Äá»nh
3. Các loại nơron.
– NÆ¡ron hưá»ng tâm ( cảm giác).
– NÆ¡ron trung gian ( liên lạc).
– NÆ¡ron li tâm ( váºn Äá»ng)
Cung phản xạ.
1/. Phản xạ: Là phản ứng cá»§a cÆ¡ thá» trả lá»i kÃch thÃch từ môi trưá»ng dưá»i sá»± Äiá»u khiá»n cá»§a há» TK.
2/. Cung phản xạ.
* Cung phản xạ: Là con ÄÆ°á»ng xung TK truyá»n Äến cÆ¡ quan thụ cảm qua ntrung ương thần kinh Äến cÆ¡ quan phản ứng.
* Cung phản xạ có 5 thà nh phần:
– CÆ¡ quan thụ cảm.
– NÆ¡ron hưá»ng tâm.
– Trung ương TK.
– NÆ¡ron li tâm
– CÆ¡ quan phản ứng
3/. Vòng phản xạ.
– Vòng phản xạ: là luá»ng TK bao gá»m cung phản xạ vÃ ÄÆ°á»ng phản há»i vá» trung ương TK Äá» Äiá»u chá»nh phản xạ.
– Vòng phản xạ giúp cÆ¡ thá» thÃch nghi ká»p thá»i vá»i sá»± thay Äá»i cá»§a môi trưá»ng.
Câu 1: Hãy xác Äá»nh thà nh phần cá»§a nÆ¡ron qua hình bên ( vẽ hình)
Câu 2: Hãy xác Äá»nh thà nh phần cá»§a cung phản xạ qua các sá» ( vẽ hình )
Câu 3: (và dụ)Phân tÃch ÄÆ°á»ng Äi cá»§a xung thần kinh á» phản xạ lạnh ð ná»i da gà ?
Trả lá»i :
Nhiá»t Äá» lạnh cá»§a môi trưá»ng kÃch thÃch cÆ¡ quan thụ cản á» da là m phát sinh xung thần kinh, xunh thần kinh nà y theo dây thần kinh hưá»ng tâm truyá»n vá» trung ương thần kinh. Từ trung ương thần kinh phát sinh xung thần kinh theo dây thần kinh li tâm truyá»n Äến cÆ¡ quan phản ứng ( cÆ¡ chân lông) là m cho cÆ¡ nà y co giúp da sÄm lại ná»i da gà giúp cÆ¡ thá» chá»ng ÄÆ°á»£c lạnh
—–
-(Äá» xem ná»i dung Äáp án cá»§a Äá» thi, các em vui lòng xem online hoặc ÄÄng nháºp tải vá» máy)-
Trên Äây là toà n bá» ná»i dung Là thuyết bá»i dưỡng ôn thi HSG chương I môn Sinh há»c 8 nÄm 2021. Äá» xem thêm nhiá»u tà i liá»u tham khảo hữu Ãch khác các em chá»n chức nÄng xem online hoặc ÄÄng nháºp và o trang hoc247.net Äá» tải tà i liá»u vá» máy tÃnh.
Hy vá»ng tà i liá»u nà y sẽ giúp các em há»c sinh ôn táºp tá»t và Äạt thà nh tÃch cao trong há»c táºp.
Chúc các em há»c táºp tá»t !
Các em quan tâm có thá» tham khảo thêm các tà i liá»u cùng chuyên mục:
- Bá»i dưỡng HSG chá»§ Äá» Bá» xương, các loại xương, khá»p xương môn Sinh há»c 8 nÄm 2021
- Bà i táºp tá»± luáºn chá»§ Äá» Trao Äá»i Chất môn Sinh há»c 8 nÄm 2021 có Äáp án
- Ãn thi HSG Tá»ng hợp kiến thức chương Khái Quát CÆ¡ Thá» Ngưá»i môn Sinh há»c 8 nÄm 2021